นางเลิ้ง guidebook

ตลาดนางเลิ้ง ย่านอร่อย เกิน 100 ปี ภายหลังที่ตลาดบกได้รับความนิยมแทนตลาดน้ำ เมื่อร้อยปีที่แล้ว นางเลิ้งจึงเป็นเสมือนจุดศูนย์รวมของสินค้านานาชนิด และได้รวบรวมร้านอร่อยต้นตำรับไว้มากมาย ชวนให้ตาลายจนท้องร้อง ร้านดังที่ร่ำลือ เช่น เป็ดพะโล้ ส.ร่งโรจน์ ไส้กรอกปลาแนม รุ่งเรืองบะหมี่เกี๊ยวนางเลิ้ง สุวิมลก๋วยเตี๋ยวแคะ ก๋วยเตี๋ยวเนื้อตุ๋นนางเลิ้ง ร้านนันทาขนมไทย ขนมไทยแม่สมจิตต์ เป็นต้น

ศาลของพลเรีอเอกพระเจ้าบรมวงศ์ เธอกรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ศาลกรมหลวงชุมพรหรือศาล "เสด็จเตี่ย" ตั้งอยู่ใกล้กับวังเก่าของท่าน ใจกลางของตลาดนางเลิ้ง อาจถือได้ว่าเป็นศาลประจำตลาดนางเลิ้ง ใครที่มาค้าขายจับจ่ายซื้อของหรือท่องเที่ยวตลาดนางเลิ้งก็มักแวะเวียนมาสักการะบูชาเพราะเป็นศาลอีกแห่งที่ขึ้นชื่อเรื่องความศักดิ์สิทธิ์และนอกจากนี้ในช่วงวันคล้ายวันประสูติของท่าน คือ วันที่ 19 ธันวาคม ของทุกปีจะมีการจัดงานแสดง งิ้ว ลิเก และมีการเซ่นไหว้ด้วย

ศาลาเฉลิมธานี หรือ โรงหนังนางเลิ้ง สร้างขึ้นตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ ๖ เป็นโรงหนังในยุคแรกๆ ของเมืองไทย จากในยุครุ่งโรจน์เคยมีคนดูมากถึงรอบละ 300-400 คน ปัจจุบันเป็นโกดังเก็บสินค้าที่น่ามายืนถ่ายรูปเป็นที่ระลึกสักครั้ง

ละครชาตรีเกิดขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยา ต่อมาราชสำนักอยุธยานำลงไปสอนละครชาตรีที่ภาคใต้ ละครชาตรีได้เป็นที่นิยมแพร่หลายทางภาคใต้ เรื่องที่นิยมแสดงคือเรื่อง พระสุธนและนางโนราห์ จึงเรียกละครประเภทนี้ว่า โนราห์ชาตรี พ.ศ. 2312 เมื่อสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีเสด็จยกทัพไปปราบเจ้านครศรีธรรมราช และพาขึ้นมากรุงธนบุรีพร้อมด้วยพวกละคร พ.ศ. 2323 ในงานฉลองพระแก้วมรกต ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ละครของนครศรีธรรมราชขึ้นมาแสดงประชันกับละครหลวงผู้หญิงของหลวง พ.ศ. 2375 สมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยูรวงศ์ (ดิศ บุนนาค) เมื่อครั้งเป็นเจ้าพระยาพระคลัง ได้ลงไปปราบและระงับเหตุการณ์ร้ายทางหัวเมืองภาคใต้ พวกชาวใต้ จึงอพยพติดตามขึ้นมาด้วย ราษฎรเหล่านั้นเป็นไพร่หลวงเกณฑ์บุญ เมื่อราชการมีงานบุญ และให้ตั้งบ้านเรือน ซึ่งในปัจจุบันเป็นบริเวณถนนหลานหลวงและถนนดำรงรักษ์ ภายหลังได้ตั้งคณะละครรับจ้างแสดง

กรมส่งเสริมวัฒนธรรมนำเปิด "บ้านนราศิลป์" แหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรมประวัติศาสตร์ที่ตั้งอยู่ในชุมชนนางเลิ้ง พร้อมถ่ายทอดองค์ความรู้งานหัตศิลป์ต่อยอดงานศิลปะและภูมิปัญญางานช่างปักเครื่องโขน ละคร ให้เยาวชนและประชาชนได้ต่อยอดเป็นวิชาชีพ "บ้านนราศิลป์" เป็นแหล่งเรียนรู้วัฒนธรรมจากชุมชนนางเลิ้ง เต็มไปด้วยบรรยากาศของประวัติศาสตร์ที่เล่าที่มาของชุมชนแห่งนี้ในรูปแบบต่างๆ ทั้งในเรื่องของแหล่งเรียนรู้เรื่องของนาฏศิลป์ การปักเครื่องโขน ซึ่งเป็นอาชีพที่หายาก และคิดว่าการทำเครื่องโขน ศรีษะโขน เครื่องแต่งกายโขน ซึ่งถือเป็นสิ่งสำคัญที่จะทำให้เป็นมรดกโลกที่ควรสืบสานไว้

บ้านเต้นรำ" ย่านนางเลิ้งเคยเป็นแหล่งรวมหนุ่มสาวสังคมที่มาเต้นลีลาศกัน เมื่อ 60 ปีที่แล้ว ซึ่งภาพอดีตกำลังหวนกลับมาอีกครั้งค่ะ เมื่อคนในชุมชนเริ่มคืนชีวิตให้บ้านเก่าหลังนี้กลายเป็นพิพิธภัณฑ์และโรงเรียนสอนลีลาศ ไม่เพียงใช้บอกเล่าประวัติศาสตร์ของพื้นที่เล็กๆ แต่ยังเป็นอีกวิธีนำศิลปะมาพัฒนาเด็กและเยาวชน

วัดสมณานัมบริหาร เป็นวัดมหายานในสังกัดคณะสงฆ์อนัมนิกายแห่งประเทศไทย ตั้งอยู่ริมคลองผดุงกรุงเกษม แขวงสี่แยกมหานาค เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร เป็นที่บรรจุอัฐิธาตุขององสรภาณมธุรส (บ๋าวเอิง) ซึ่งที่เคารพบูชาของบุคคลทั่วไป เดิมชื่อ วัดเกี๋ยงเพื้อกตื่อ ชาวญวนที่อพยพมาพึ่งพระบรมโพธิสมภารในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นผู้สร้างขึ้น ต่อมาในปี พ.ศ. 2449 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามวัดใหม่ว่า วัดสมณานัมบริหาร

วัดสุนทรธรรมทาน หรือวัดแคนางเลิ้ง วัดสำคัญของย่านนางเลิ้ง เป็นศูนย์กลางแรกเริ่มของย่านนี้ ตั้งแต่ก่อนที่จะมีการขุดคลองผดุงกรุงเกษม วัดแห่งนี้มีวิหารหลวงพ่อบารมี สิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่วัด ซึ่งเป็นพระพุทธรูปที่ชาวนางเลิ้งเคารพบูชาเป็นอย่างมาก และนอกจากนี้สิ่งที่หลายคนอาจยังไม่รู้ คือเป็นที่เก็บอัฐิของพระเอกหนังไทย มิตร ชัยบัญชา นักแสดงที่มีชื่อเสียงอย่างมากในอดีต ปัจจุบัน ยังมีแฟนคลับแวะเวียนนำดอกไม้มาเคารพอัฐิอยู่เนืองๆ

สะพานเทวกรรมรังรักษ์ เป็นสะพานข้ามคลองผดุงกรุงเกษม ในแขวงวัดโสมนัส เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กับแขวงสี่แยกมหานาค และแขวงสวนจิตรลดา เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร เป็นสะพานที่เชื่อมถนนนครสวรรค์เข้าไว้ด้วยกันและตัดกับถนนกรุงเกษมที่เชิงสะพาน โดยเป็นสี่แยก เป็นสะพานที่อยู่ใกล้กับวัดโสมนัสวิหาร, ทำเนียบรัฐบาล และย่านนางเลิ้ง ชุมชนเก่าแก่แห่งหนึ่งของกรุงเทพมหานคร รวมถึงราชตฤณมัยสมาคมแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ หรือสนามม้านางเลิ้ง

พิพิธภัณฑ์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นพิพิธภัณฑ์ในความดูแลของสถาบันพระปกเกล้า ตั้งที่อาคารกรมโยธาธิการเดิม บริเวณทางแยกผ่านฟ้าลีลาศ เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานคร ก่อสร้างขึ้นตามพระราชประสงค์ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในปี พ.ศ. 2449 จนแล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2455 อาคารได้รับการออกแบบโดย ชาร์ล เบเกอแลง สถาปนิกชาวฝรั่งเศส-สวิส ในรูปแบบสถาปัตยกรรมนีโอคลาสสิก โดยมีจุดเด่นที่โดมตรงกลาง

Lab ทำงานพลาสติก น่ารัก ที่นี่จะนำ LDPE มาแปลงร่างเป็นงานศิลปะที่มีความศิลปะและออกแบบแบบใส่ใจ ขายเพื่อนำรายได้มาพัฒนาชุมชน

ร้านหนังสืออิสระขนาดเล็กย่านนางเลิ้ง ที่เกิดจากความหลงไหลในหนังสือภาพถ่าย

วัดโสมนัสวิหาร เป็นพระอารามหลวงชั้นโท ชนิดราชวรวิหาร สร้างขึ้นในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ใช้ศิลปะสถาปัตยกรรมแบบไทยในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ ภายในอุโบสถและพระวิหารมีจิตรกรรมฝาผนังอันงดงาม มีคลองผดุงกรุงเกษมที่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้ขุดขึ้นแล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2395 ผ่านทางด้านหน้าของพระอุโบสถ ภายในวัดมีเจดีย์ 2 องค์ เจดีย์องค์ใหญ่ซึ่งภายในบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ (เจดีย์ทอง รูปทรงแบบลังกาสีทองเหลืองอร่าม ยอดแหลมสูงเด่นเป็นสง่า สามารถมองเห็นได้ไกลซึ่งเป็นจุดที่นักท่องเที่ยวชาวไทยและชาวต่างชาติแวะเวียนเข้ามาชมความงามและกราบนมัสการกันอยู่มิได้ขาด) และยังมีเจดีย์องค์เล็กชื่อว่าเจดีย์มอญ มีรูปทรงเหมือนธัมเมกขสถูป มีลักษณะสวยงามและหาชมได้ยากเพราะเจดีย์ลักษณะนี้มีเพียง 2 องค์ในประเทศไทย คือ ที่วัดโสมนัสวิหารและที่วัดกันมาตุยาราม อีกองค์หนึ่ง

วัดสิตาราม หรือ วัดคอกหมู เป็นวัดราษฎร์ สังกัดคณะสงฆ์ฝ่ายมหานิกาย ตั้งอยู่ในแขวงคลองมหานาค เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย กรุงเทพมหานคร สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นราวปี พ.ศ. 2340 ในสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ผู้สร้างคือ เจ้ากรมแย้ม ท่านได้ชักชวนชาวจีนที่อาศัยเลี้ยงหมูขายอยู่ในละแวกนั้นมาร่วมกันสร้างวัดขึ้น จึงชื่อว่า "วัดคอกหมู" ต่อมาสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรสทรงเปลี่ยนนามวัดให้สอดคล้องกับผู้สร้างวัด เป็น "วัดสิตาราม" แปลว่า "วัดที่เจ้ากรมยิ้มเป็นผู้สร้าง" วัดสิตารามได้รับพระราชทานผูกสูงคามสีมาในสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ราวปี พ.ศ. 2391

ร้านถ่ายรูปเก่าแก่ตั้งอยู่บนถนนนางเลิ้งมาตั้งแต่แรกเริ่ม และยังคงเปิดให้บริการถ่ายภาพจนถึงปัจจุบัน แถมด้วยบรรยากาศรุ่นคุณปู่ที่อบอวลเสมือนหยุดเวลา ถึงจะเปลี่ยนจากฟิล์มมาใช้กล้องดิจิทัลว่องไวเหมือนร้านอื่นๆ แต่บริการทำจี้ภาพถ่าย (portrait pendant) หรือที่เรียกกันติดปากว่า ‘ล็อกเก็ตหิน’ ยังคงอยู่ และเป็นศาสตร์ลับประจำครอบครัวที่มีเพียงหนึ่งเดียวในแดนสยาม ปัจจุบันช่างหลักของร้านคือประศาสน์ เสือสง่า ทายาทรุ่นสาม ผู้เป็นคุณลุงของเธอ ส่วนคุณพ่อเป็นช่างถ่ายรูปและผู้ช่วยดูแลร้านนางเลิ้งอาร์ต

ทั้ง เด่น—นิรามย์ วัฒนสิทธิ์ เจ้าของร้าน Eden’s และ ตูน—กัญจน์ สุวรรณธาดา เจ้าของร้าน Alex&Beth คืออดีตคนทำงานในแวดวงสิ่งพิมพ์และนิตยสาร ผู้ปลุกปั้นนิตยสาร Lips LOVE นิตยสารไลฟ์สไตล์สุดเก๋ในยุคนั้น แน่นอนว่าพวกเขารู้ว่าจะทำร้านให้เก๋และถ่ายรูปสวยได้อย่างไร แต่มันคนละเรื่องกับการลงทุนทำธุรกิจแบบเต็มตัวครั้งแรกของทั้งคู่ กับร้านที่ไม่ได้ตั้งอยู่ในย่านธุรกิจเลยแม้แต่น้อย นอกจากการทำร้านแล้ว ทั้งคู่ยังร่วมกันสร้างโปรเจ็กต์ Old Town East สร้างสรรค์ของที่ระลึกจำหน่ายในรูปแบบไลฟ์สไตล์ช็อป มีทั้งสมุดบันทึก กระเป๋าผ้า ที่รองแก้ว ฯลฯ ยังเป็นโปรเจ็กต์ที่เล่าเรื่องเสน่ห์ของย่านเมืองเก่าทั้งชีวิตผู้คน ร้านรวง สิ่งก่อสร้าง และเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยที่น่าสนใจที่เกิดขึ้นในนอกกำแพงเมืองเก่าทางทิศตะวันออกของเกาะรัตนโกสินทร์ผ่านพเจในชื่อเดียวกัน

Buddha & Pals คาเฟ่ที่ซ่อนตัวอยู่ในตึกแถวโบราณย่านนางเลิ้ง อายุกว่า 80 ปี พร้อมพาคุณไปเปลี่ยนบรรยากาศให้ได้ร่วมย้อนเวลาไปกับตึกแถวอันทรงคุณค่าทันทีที่เปิดประตูเข้าไป

The oqposite ชื่อนี้มีผู้คนขนานนามว่า "เป็นโอเอซิสแห่งวัดโสมนัส นางเลิ้ง" Coffee : Cake : Dessert : Food มีที่จอดรถพร้อมบริการ ร้านอยู่ถนนพะเนียง ตรงข้ามฌาปนกิจวัดโสมนัส บ้านสถาปิตะเวสม์