หออัตลักษณ์นครน่าน เป็นพิพิธภัณฑ์รูปแบบหนึ่งที่เป็นเครื่องมือทางวัฒนธรรม ในการผลิต “ความรู้” และ “คุณค่า/ค่านิยม” แก่สังคม โดยนำเสนอความรู้ด้านประวัติศาสตร์วัฒนธรรม ผ่านกระบวนการจัดแสดง เพื่อเป็นเครื่องมือ (Instrumentalization) ของการเรียนรู้ด้านประวัติศาสตร์ วัฒนธรรมประเพณีที่เป็นอัตลักษณ์ เนื่องจากอัตลักษณ์มีอิทธิพลในการหล่อหลอมความเป็นตัวตนที่แตกต่างหลากหลายไม่เหมือนใคร ทั้งในระดับปัจเจกและระดับสังคม สอดคล้องกับจังหวัดน่าน ที่มีศิลปะ วัฒนธรรม วิถีชีวิต ที่มีความหลากหลาย และยังคงความดั้งเดิมไว้ไม่ได้อ่อนไหวไปตามกระแสที่มากับความเจริญในยุคปัจจุบัน ซึ่งเอกลักษณ์และอัตลักษณ์ความโดดเด่นนี้ สามารถทำให้ผู้คนจากที่ต่างๆ หลั่งไหลมาเยี่ยมชม และศึกษาประวัติศาสตร์ความเป็นมาของเมืองน่านที่มีความเชื่อมโยง เรื่องราว ในยุคสมัยต่างๆรวมทั้ง ศิลปวัฒนธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณี ภูมิปัญญาท้องถิ่น กลุ่มชาติพันธุ์ ดังนั้นจึงเกิดแนวคิดในการก่อสร้างหออัตลักษณ์นครน่าน เพื่อจัดกระบวนการเรียนรู้ยุคสมัยแห่งประวัติศาสตร์ ภูมิศาสตร์ และสังคมศาสตร์ของจังหวัดน่านอย่างมีระบบ โดยรวบรวม เรื่องราว ที่เป็นมรดกทางประวัติศาสตร์อารยธรรมที่ทรงคุณค่าและเชื่อมโยงกับแต่ละยุคสมัย จนกระทั่งมาเป็นเมืองน่านในปัจจุบัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งการรวบรวมและบันทึกเรื่องราวเสด็จมาเยี่ยมราษฎร ตลอดจนโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และพระบรมวงศานุวงศ์ ในพื้นที่จังหวัดน่าน ด้วยความสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณอันล้นพ้น นอกจากมีการรวบรวมเรื่องราวดังกล่าวข้างต้น ยังมีแนวทางการนำเสนอในรูปแบบพิพิธภัณฑ์ที่มีชีวิต เสริมสร้างประสบการณ์การเรียนรู้แบบใหม่ ในการมีส่วนร่วมของผู้ชมจากระบบดิจิทัล โดยเข้าใจถึงกระบวนการหลักฐานที่เกิดขึ้น เกิดจิตสำนึกให้เห็นคุณค่า และความภาคภูมิใจเรื่องราว แหล่งอารยธรรมในอดีต ตลอดจนเกิดความรับผิดชอบร่วมกันในการดูแลรักษามรดกทางวัฒนธรรม ให้มีความยั่งยืน อย่างมั่นคง ตลอดไป ขอบคุณที่มา: หออัตลักษณ์นครน่าน วิทยาลัยชุมชนน่าน