เดิมเป็นโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ โดยกำหนดพื้นที่เป็นป่าสงวนแห่งชาติ ป่าคลองเก่า คลองคอย มีพื้นที่ประมาณ 1,984 ไร่ ประกอบด้วย ป่าชายเลน และมีแม่น้ำปราณบุรี ไหลผ่านตอนกลางของพื้นที่ป่า ปัจจุบันกรมป่าไม้ได้ประกาศให้เป็นวนอุทยาน มีพื้นที่ 700 ไร่ (1 ตางรางกิโเมตร) อยู่ในความดูแลของสำนักงานป่าไม้เขตเพชรบุรี (สำนักบริหารจัดการในพื้นที่ป่าอนุรักษ์ 4 กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่าและพันธุ์พืช) วนอุทยานปราณบุรีมีหาดทรายขาวสะอาด ร่มรื่นด้วยแนวสนทอดยาว 1 กิโลเมตร อยู่ทางด้านตะวันออกของวนอุทยานฯ สามารถมองเห็นทิวทัศน์ท้องทะเล เกาะสิงโต เขาตะเกียบ และเขาเต่า จุดที่น่าสนใจ คือ เส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติป่าชายเลน เป็นสะพานไม้ยกระดับ สามารถเที่ยวชมและศึกษาเกี่ยวกับทรัพยากรธรรมชาติ ระบบนิเวศป่าชายเลนอย่างใกล้ชิด บริเวณทางเดินติดตั้งป้ายสื่อความหมายตลอดเส้นทางที่มีความยาว 1,000 เมตร และ กิจกรรมล่องเรือ มีท่าเรือขนาดเล็กเชื่อมกับสะพานทางเดิน ซึ่งเป็นจุดที่พักเรือ สามารถทำกิจกรรมล่องเรือ ศึกษาระบบนิเวศและสัมผัสความงามตามธรรมชาติของป่าชายเลนทางน้ำ มีพันธุ์ไม้นานาชนิดรวมทั้งชมวิถีชีวิตชาวบ้านที่อาศัยอยู่ริมคลอง ค่าเช่าเรือ ประมาณ 500 บาท (8 คน) ใช้เวลาประมาณ 1 ชั่วโมง วนอุทยานมีบริการบ้านพัก สามารถกางเต็นท์พักแรมได้ และร้านสวัสดิการ